Alles wat je wilt weten over de overgang – en nog veel meer
Let op: dit artikel is gebaseerd op Zweedse medische richtlijnen.
Overgang. Een woord dat de meeste mensen wel kennen – en hoewel je misschien denkt dat je weet wat het inhoudt, blijkt vaak dat veel van die aannames niet helemaal kloppen zodra je er zelf in zit. Het is een periode van verandering – soms verwarrend, vaak frustrerend – en precies daarom willen we duidelijk maken wat er echt gebeurt.
Wat betekent de overgang nou eigenlijk? Wat zijn de meest voorkomende symptomen? Wat kun je doen als je lichaam ineens niet meer als “vanouds” voelt? En wanneer is het tijd om hulp te zoeken?
We spraken met Åsa Ghazale, verloskundige bij Akleja Kvinnoklinik (Akleja Vrouwenkliniek), om antwoorden te krijgen op de meest (en minst) gestelde vragen.
Wat is de overgang precies?
De overgang is de natuurlijke overgangsperiode waarin je menstruatiecyclus langzaam stopt en je oestrogeenniveau daalt. Meestal begint dit ergens tussen de 45 en 55 jaar. De ‘echte’ overgang is het moment waarop je al een jaar geen menstruatie meer hebt gehad. De periode daarvoor heet vaak perimenopauze of de overgangsfase, en dat is meestal wanneer de klachten beginnen.
Sommige vrouwen merken veel veranderingen die hun dagelijks leven beïnvloeden, terwijl anderen er nauwelijks iets van merken.
Veelvoorkomende (en minder bekende) symptomen
De bekendste klachten zijn opvliegers en nachtelijk zweten, maar de overgang kan zich op veel meer manieren laten zien:
Somberheid of depressieve gevoelens
Stemmingswisselingen zoals bij PMS
Minder zin in seks
Droogheid van de vagina
Slaapproblemen
Gewrichts- en spierpijn
Droge huid, droge ogen, haaruitval
Gewichtstoename
Moeite met concentreren
“Veel vrouwen zeggen dat ze zichzelf niet meer herkennen – dat ze hun levenslust kwijt zijn en dat dingen waar ze vroeger blij van werden ineens geen plezier meer geven,” zegt Åsa. “Het is vaak een aha-moment als ze hulp zoeken. De meeste vrouwen reageren heel goed op een behandeling en voelen zich weer zichzelf worden.”
Hoe weet je of je in de overgang zit?
Een duidelijk teken is dat je menstruatie onregelmatiger wordt, omdat je eicelvoorraad afneemt. Maar bij sommige vrouwen wordt het bloedverlies juist zwaarder of duren menstruaties langer.
Uiteindelijk zijn het vooral je klachten en hoe je je voelt die bepalen of je in de overgang bent. Een arts kijkt naar het totaalplaatje om te bepalen of behandeling nodig is – bloedtesten zijn meestal niet nodig. Je kunt dus gewoon hulp zoeken, ook als de overgang nog niet is vastgesteld.
Welke ondersteuning is er?
Een afspraak bij een gynaecoloog of verloskundige begint meestal met een gesprek over je levensstijl – ze kijken naar je algemene situatie en dingen die invloed hebben op je welzijn, zoals werk, relaties, slaap, stress en voeding.
Er zijn medische hormoonbehandelingen met oestrogeen, verkrijgbaar als tabletten, sprays, pleisters of gels. Oestrogeen wordt altijd gecombineerd met progesteron. De aanbevolen duur is tot 5 jaar, maar kan langer doorgaan als dat nodig is.
Wil je liever geen hormonen gebruiken? Dan zijn er ook andere opties – zoals advies over beweging en voeding, acupunctuur, sekstherapie of speciale overgangstraining.
Welke behandeling je kiest en hoe lang je die volgt, wordt altijd afgestemd op jou persoonlijk. Het gaat om de juiste balans tussen voordelen en mogelijke nadelen.
Wat we willen dat elke vrouw weet
Je hoeft niet te blijven rondlopen met klachten – er is hulp
Je hoeft niet te wachten tot je menstruaties helemaal zijn gestopt
De symptomen lijken soms op burn-out of depressie
Er zijn veel manieren om je beter te voelen – medisch én via je levensstijl
Checklist: Zou het de overgang kunnen zijn?
Is je menstruatie onregelmatiger geworden?
Slaap je slechter dan voorheen?
Voel je je vaker somber of snel geïrriteerd?
Heb je minder zin in seks?
Ervaar je vaginale droogheid?
Heb je last van stijve of pijnlijke gewrichten?
Voelen je huid of ogen droger aan?
Voelt het leven wat zwaarder dan normaal?
Als je op meerdere van deze vragen ‘ja’ hebt geantwoord, is het misschien tijd om met een verloskundige of gynaecoloog te praten."
"Een laatste woord van de verloskundige
“Het allerbelangrijkste om te weten is dat je niet alleen bent. Er is hulp beschikbaar. Veel vrouwen zeggen dat het krijgen van de juiste steun voelt als een keerpunt – alsof ze de weg naar zichzelf weer terugvinden.”
Meer lezen & ondersteuning
Lees meer over de overgang bij je lokale zorginstantie
Ontdek de lingerie van Miss Mary voor de overgang
You may also like